Samenwerking gemeente(n) en provincie
Achtergrond
Op deze pagina vindt u verdere informatie over de samenwerking tussen
gemeenten en provincies bij het verkabelen of verplaatsen van
hoogspanningslijnen, dat als onderdeel is opgenomen in de Handreiking
Regionale Energiestrategieën (RES).
Verkabeling/verplaatsing van hoogspanningslijnen
In 2005 is het voorzorgsbeleid in het leven geroepen, waarbij de Rijksoverheid gemeenten en netbeheerders adviseert om zoveel als redelijkerwijs mogelijk is, te vermijden dat er nieuwe situaties ontstaan waarbij kinderen langdurig verblijven in het gebied rond bovengrondse hoogspanningslijnen, waarbinnen het jaargemiddelde magneetveld hoger is dan 0,4 microtesla. Uit rapporten van de Gezondheidsraad uit 2000 en 2018 blijkt namelijk dat er een mogelijk verband is tussen wonen nabij hoogspanning en gezondheidsschade bij kinderen (leukemie).
Vóór 2005 werden woningen bij de aanleg van nieuwe hoogspanningslijnen niet altijd vermeden. Daarom heeft het kabinet het mogelijk gemaakt dat bestaande hoogspanningslijnen gedeeltelijk onder de grond kunnen worden aangelegd (verkabelen) of kunnen worden verplaatst. Het gaat om het verkabelen of verplaatsen van bestaande hoogspanningslijnen van 50, 110 en 150 kilovolt (kV) door bewoond gebied (bevolkingskern). De verkabelings-/verplaatsingsregeling die dit mogelijk maakt, is opgenomen in de wet Voortgang Energietransitie (art. 22a). Het onderdeel verkabeling en de bijbehorende AMvB zijn in werking getreden op 1 januari 2019.
AMvB (Algemene Maatregel van Bestuur) en samenwerking gemeenten en provincies
Het kostenaspect van de verkabelings-/verplaatsingsregeling is geregeld in een AMvB bij artikel 22a in wet VET. Hierin zijn onder meer de volgende zaken opgenomen:
- Gemeenten en provincies kunnen gezamenlijk een verzoek tot verkabeling/verplaatsing indienen bij de netbeheerder.
- In dergelijke gevallen betalen zij elk een deel van de hiervoor weergegeven decentrale bijdrage. Verwacht mag worden dat er bij een gezamenlijk verzoek onderling heldere afspraken zijn gemaakt over de financiële bijdrage van elke partij, zodat de netbeheerder vooraf weet wie welk deel van de rekening gaat betalen.
- De decentrale bijdrage (door gem./prov.) voor een dergelijk verzoek variëren tussen de 15-20%. De rest van de kosten wordt gedragen door de netbeheerder.
- De decentrale bijdrage per kilometer is gemaximeerd op €975.000,-
Ook vanuit de Tweede Kamer is de wens voor samenwerking tussen gemeenten en provincies nadrukkelijk aangegeven met aangenomen moties, waaronder een van Carla Dik-Faber (CU).
Koppeling Regionale Energiestrategieën (RES)
Vooruitlopend op de inwerkingtreding van het wetsvoorstel zijn enkele gemeenten en provincies al gestart met een samenwerking rondom verkabeling/verplaatsing. Afspraken over de verkabeling/verplaatsing van hoogspanningslijnen kunnen worden gemaakt binnen het kader van de RES. Door de energietransitie zal onder anderen het stroomnet flink uitbreiden en veranderen. De RES bieden een ideale gelegenheid om de plannen voor toekomstige aanpassingen aan het net te koppelen aan de verkabelings-/verplaatsingsregeling.
Platform Hoogspanning
Het Platform Hoogspanning is een samenwerkingsverband van een twintigtal gemeenten verspreid over Nederland die te maken hebben met hoogspanningsproblematiek. Met steun van de VNG zet het Platform zich in om de lokale belangen van gemeenten te vertegenwoordigen richting Rijk, provincies en netbeheerders. Zo vertegentwoordigt en ondersteunt het Platform de gemeenten onder meer ook bij de opstelling en uitvoering van de verkabelingsregeling.
Voor meer informatie over verkabeling/verplaatsing en de samenwerking met provincies kunt u contact opnemen met het Platform Hoogspanning via phteam@ivcb.nl of +31 (0)7 04 06 97 77
